طبقه‌بندی دوره‌های آموزشی در بریتانیا (۲)

در فرهنگ آموزشی بریتانیا پنج دوره آموزشی وجود دارد:
۱) سالهای اولیه یا پیش دبستانی (early years, Junior schools, Preparatory schools)
۲) ابتدایی (primary)
۳) متوسطه (secondary)
۴) آموزش تکمیلی (Further Education) (FE) 
۵) آموزش عالی (Higher Education HE).

دو دوره دوم و سوم، آموزش‌های ابتدایی و متوسطه، اجباری هستند که از ۵ سالگی (۴سالگی در ایرلند شمالی) شروع و تا ۱۶سالگی ادامه دارد.

دوره‌های آموزشی بعدی اجباری نیستند. آموزش تکمیلی (FE) شامل آموزش‌های غیر پیشرفته است که منجر به مدرک دانشگاهی نمی‌شود ولی پیش‌نیاز ورود به دوره‌های عالی تحصیلی و مدرک دانشگاهی HE (HEI) هستند. به طور کلی، دوره غیر پیشرفته دوره‌ای است که در دانشگاه تحصیل نمی‌شود ولی منجر به اخذ مدرک می‌شود. از جمله این دوره‌ها می‌توان به مدارک تحصیلی:

•  GCSEs 
• A levels
• iGCSEs
• Pre-U
• International Baccalaureate
• Scottish Highers, or group awards

و مدارک فنی و حرفه ای :

• (NVQ level 1, 2, or 3
• BTEC National Diploma
• National Certificate, or 1st Diploma
• SVQ level 1, 2, or 3

یا معادل های آن اشاره کرد.

در انگلستان آموزش کودکان از سن ۵ سالگی تا ۱۶ سالگی اجباری است و این آموزش شامل دو مرحله است: آموزش ابتدایی و آموزش متوسطه (که منجر به دریافت مدرک GCSE می‌شود.)

دوره‌های تکمیلی می‌توانند بصورت تمام وقت یا نیمه وقت با حداقل ۱۲ ساعت مطالعه در هفته باشند و معمولاً در دبیرستان‌ها،کالج‌ها و یا مراکز برگزارکننده کلاس ششم(Sixth form) و یا حتی بصورت غیرحضوری در خانه هم قابلیت گذراندن دارند

گواهینامه تکمیل تحصیلات متوسطه در بریتانیا GSCE نام دارد.. اگر می‌خواهید برای تحصیلات عالی یا پذیرش دانشگاه اقدام کنید، گواهی GSCE یا معادل آن کافی نیست. برای ثبت نام در دانشگاه‌های بریتانیا، باید در دوره‌های آموزش‌های تکمیلی (FE) یا با نام‌های در A-levels یا Foundation شرکت کنید.

در انگلستان، فرم ششم (sixth form)، دو سال پایانی آموزش تکمیلی است که معمولاً پس از پایان GCSEs در سال های 12 و 13، برای دانش آموزان 16 تا 18 ساله تدریس میشود. sixth form یک نقطه عطف مهم در موفقیت رشته دانشگاهی مورد علاقه دانشجوی بریتانیایی بسیار مهم است و معادل با International Baccalaureate مدرک بین المللی برای دانش آموزان علاقمند تحصیل در بریتانیا است.

در بریتانیا دو برنامه آموزشی تکمیلی یا فرم ششم (sixth form) برای ورود به دانشگاه وجود دارد:

• A-levels 
• Foundation

*GCSE به مدرک تحصیلی اطلاق می‌شود که در یک دوره دوساله، بین کلاس ۱۰ و ۱۱آموزش داده می‌شود و نمرات آن بین ۱ تا ۹ متغیر است. نمره 9 بالاترین نمره‌ای است که می توانید به دست آورید.

یادآوری : شما می‌توانید از کلاس ۷ یا ۸ درباره گزینه‌های GCSE خود فکر کنید و در کلاس ۹ با مطالعه بیشتر گزینه‌های درسی خود را انتخاب کنید.

General Certificate of Secondary Education (GCSE) چیست؟
گواهی عمومی آموزش متوسطه که در ایران با نام دیپلم متوسطه معروف است؛ یک مدرک تحصیلی در طیف وسیعی از موضوعات است که در انگلستان، اسکاتلند، ولز و ایرلند شمالی اخذ می‌شود؛ و چرا با نام GCSEs معروف است زیرا برای هریک از موضوعات گواهینامه جدا اعطا می‌شود.
دانش آموزان معمولاً برای GCSE خود به مدت دو سال مطالعه می‌کنند از این‌رو اکثر دانش‌آموزان از ابتدای سال دهم شروع به مطالعه برای GCSE خود می‌کنند و در پایان سال یازدهم آن را به پایان می‌رسانند. معمولاً مدارس در سال ۹ از دانش‌آموزان می‌خواهند که گزینه‌های GCSE خود را انتخاب کنند. البته بعضی مدارس از کلاس ۸ شروع می‌کنند. در هر حال زمان‌ها مختلف است اما جای نگرانی نیست چرا که از قبل اطلاعات زیادی از معلمان خود دریافت خواهید کرد.

بالاترین نمره در حال حاضر ۹ است، در حالی که ۱ پایین‌ترین است. درجه U، به معنی “رتبه بندی نشده”، ثابت می‌ماند. U از ‘UNGRADED‘ گرفته شده و  به این معناست که دانش‌آموز نتوانسته است به استاندارد لازم برای قبولی برسد. “UNGRADED” در بیانیه نتایج گزارش می‌شود اما در گواهی نهایی گزارش نمی‌شود.

چه GCSE هایی باید بگیرم؟

مواد درسی در سطح GCSE شامل دروس پایه مانند ریاضیات، انگلیسی و علوم ترکیبی هستند . به این معنی که باید به دانش‌آموزان تدریس شوند و اجباری است. علاوه بر دروس پایه، انتخاب های دیگری هم باید انجام شود مانند کامپیوتر، ورزش که پایه هستند و دروس انتخابی مانند زبان خارجی، هنر و علوم اجتماعی.

به طور معمول می‌توانید انتظار داشته باشید که حدود ۹ واحد درسی در GCSE بگیرید. ریاضیات، انگلیسی و علوم، دروس اصلی هستند که همه افراد باید آنها را در دوره GCSE در انگلستان و ولز بگذرانند. زبان انگلیسی در همه مدارس و همچنین ادبیات انگلیسی در اکثر مدارس انگلستان اجباری است، اما استثناهایی هم وجود دارد، مثلا اگر در ولز زندگی می کنید، باید ولزی بخوانید.

منظور از علوم، ترکیبی از سه علم جداگانه (زیست شناسی، شیمی و فیزیک)  است که به دو GCSE علوم ترکیبی تقسیم می‌شوند، یا به عبارتی دو امتحان گرفته می‌شود.

علاوه بر دروس اجباری ، دروس پایه هم وجود دارند که باید به همه دانش آموزان آموزش داده شوند. از جمله کامپیوتر و ورزش.

همچنین موضوعات متنوعی از GCSE در دروس اختیاری ارایه می‌شود که شما می‌توانید موضوعاتی را انتخاب کنید که برای شما جدید است و میتواند آماده سازی خوبی برای شغل آینده یا تحصیل عالیه شما باشد مانند مراقبت‌های بهداشتی و اجتماعی، تجارت و رسانه.

چه دروس اختیاری را می‌توانم انتخاب کنم؟
معمولاً دروس اختیاری GCSE برای هر مدرسه متفاوت است. برخی از گزینه‌ها در دسترس هستند، برخی ممکن است ارائه نشوند، در حالی که موضوعات دیگر ممکن است اجباری باشند.
بطور کلی چهار دسته دروس اختیاری وجود دارد که می‌توانید با لیست دروس اختیاری پیشنهاد شده از سوی مدرسه خودتان چک کنید:

هنر، طراحی و فناوری، علوم انسانی و زبان‌های خارجی مدرن.

هنرها:

• هنر و طراحی
• رقص
• نمایش
• مطالعات فیلم
• مطالعات رسانه ای
• موسیقی

فنی:

• ستاره شناسی
• کسب و کار
• علوم کامپیوتر
• طراحی و فن آوری
• الکترونیک
• مهندسی
• تکنولوژی غذایی
• تربیت بدنی – PE یک موضوع اجباری در GCSE است شما همچنین می توانید آن را به عنوان یک گزینه انتخاب کنید که بیشتر بر روی علوم ورزشی تمرکز دارد.
• آمار

علوم انسانی:

• اقتصاد
• جغرافیا
• زمين شناسي
• تاریخ
• روانشناسی
• مطالعات مذهبی
• جامعه شناسی

زبان‌های خارجی مدرن – رایج‌ترین زبان‌هایی که آموزش داده می‌شود فرانسوی، آلمانی و اسپانیایی است. یادگیری یک زبان خارجی مدرن گاهی اوقات اجباری است، مانند مدارس گرامر:

• فرانسوی
• آلمانی
• ژاپنی
• ماندارین
• اسپانیایی
• لاتین
• زبان فارسی یا  Persian یک گزینه GCSE است که توسط Pearson Edexcel و OCR ارائه میشود.

این ایده خوبی است که هنگام بررسی گزینه‌های خود، تحصیلات آینده و حتی شغل احتمالی خود را در نظر بگیرید. به عنوان مثال، اگر می‌خواهید به عنوان مترجم کار کنید، یادگیری یک زبان خارجی مدرن ضروری است. قابل درک است که اکثر دانش‌آموزان سال نهم هنوز نمی‌دانند که می‌خواهند با آینده خود چه کنند. همچنین بسیاری که تازه وارد سیستم آموزشی بریتانیا شده‌اند مانند دانش آموزان مهاجر.
این گروه از دانش‌آموزان بایستی با مطالعه بیشتر و مراجعه به منابع خارج از مدرسه،طیف وسیعی از گزینه‌ها را برای آینده خود در نظر بگیرند.

نکته: برخی مدارس ممکن است دروس دیگری را اجباری کنند، بنابراین با معلمان خود مشورت کنید تا بدانید مدرسه شما چه قوانینی دارد. برای دانش آموزانی که در اواسط سالهای میانه و یا اوایل GCSE واردسیستم آموزشی انگلستان میشوند معمولا موضوعات توسط مدرسه به دانش آموز پیشنهاد میشود. دلیل آن  تسهیل و تشویق دانش آموز تازه وارد در فعالیتهای درسی است تا حد نصاب توانمندی های خود را نشان دهد . این فاکتور مهم با نام engagement in schools در برگه نهایی پایان سال تحصیلی هر دانش آموز ارزیابی میشود. از اینرو اگر هنوز مطمئن نیستید ولی از سوی مدرسه به شما داده شده است ، همچنان ایده خوبی است که گزینه های خود را باز نگه دارید و با مشاور خود در میان بگذارید تا به شما اطلاعات و راهنمایی های لازم ارائه کند. همانطور که پیشتر گفته شد اگر طیف وسیعی از موضوعات را مطالعه کنید، این امر به شما آگاهی خوبی از موضوعات مختلف می‌دهد و طیف گسترده‌ای از مهارت‌ها را توسعه می‌دهد. یادگیری موضوعات مختلف همچنین به شما کمک می‌کند تا فرصت‌های شغلی آینده را بر اساس موضوعات GCSE که بیشتر از آنها لذت می‌برید و یا در آنها بهترین هستید، محدود کرده و انتخاب کنید.

پرطرفدارترین گزینه های اختیاری GCSE
فهرستی از موضوعات انتخابی که دانش‌آموزان سال دهم در سال 2023 دریافت کرده‌اند، به شرح زیر است:

جغرافیا – با تمرکز بر محیط، مهارت‌هایی در جغرافیا پیدا می‌کنید که شامل کار در این زمینه می‌شود. این یک موضوع خوب برای دانش آموزان علاقه‌مند به مسائل پیش روی جهان، مانند تغییرات آب و هوا است.  موضوعات مربوط به این درس شامل محیط فیزیکی و محیط انسانی است و مقالات مرتبط حداقل ۳ مقاله برای مطالعه است اما امتحانات مبتنی بر مقاله نیستند و به اشتراک گذاشتن اطلاعات کلیدی مهمتر از استدلال‌های توسعه یافته است. جغرافی موضوع محبوب بین بسیاری از دانش آموزان است، زیرا که بخشی از آن به دلیل سفر برای کار میدانی است. نمره قبولی پایین‌تر است و ۷۲.۱ درصد از دانش آموزان نمره ۴ یا بالاتر دریافت می‌کنند. جغرافیای GCSE مطالعه محیط فیزیکی و انسانی است. مهارت های حافظه، حل مسئله و کار در این زمینه را تمرین و گسترش می‌دهد. این درس برای افرادی که به مسائلی که جهان با آن روبروست علاقه‌مند هستند و در مورد کشورهای مختلف یاد می گیرند گزینه خوبی میتواند باشد.

تاریخ – اگر به دنبال ادامه تحصیلات عالی و یا مشاغل در حقوق سیاسی هستید، تاریخ بکار شما می‌آید. تاریخ GCSE دانش و توانایی شما را برای ایجاد یک استدلال واضح ارزیابی می‌کند. ۳-۲ امتحان وجود دارد که چهار دوره/موضوع تاریخی را پوشش می‌دهد – هر امتحان مبتنی بر مقاله است و شما باید حقایقی را برای اثبات استدلال خود ارائه دهید. برای حفظ حقایق تاریخی نیاز به حافظه‌ای قوی است. ۷۰.۴ درصد دانش آموزان نمره ۴ یا بالاتر را در تاریخ دریافت کردند.

مطالعات دینی – طیف گسترده‌ای از ادیان در مطالعات دینی مورد مطالعه قرار می‌گیرند، از جمله نحوه تعامل آنها با جهان. این تعامل شامل توجه به فلسفه و اخلاق است که فلسفه را به عنوان یک موضوع در سطوح A تکمیل می‌کند. ارزیابی این درس با دو امتحان کتبی با وزن یکسان انجام میشود – اولی در مورد اعتقادات مذهبی است و دومی بر موضوعات مرتبط با دین تمرکز دارد. برای هر دو امتحان باید انشا بنویسید. این به عنوان یکی از ساده‌ترین GCSE ها در نظر گرفته می‌شود و دارای ضریب قبولی بالایی است و ۷۶.۷ درصد از دانش آموزان نمره ۴ یا بالاتر دریافت می‌کنند.

هنر و طراحی – دو بخش برای هنر و طراحی وجود دارد: شما یک نمونه کار (۶۰٪ از نمره کل) طراحی و ارایه می‌دهید و یک ارزیابی مجموعه (۴۰٪ از نمره کل) را تکمیل می‌کنید. هیچ ارزیابی کتبی وجود ندارد، اگرچه در دوره آموزشی باید حاشیه‌نویسی در مورد هنرمندانی که مطالعه کرده‌اید، بکنید و در مورد کار خود بنویسید. جای تعجب نیست که هنر و طراحی به خلاقیت نیاز دارد. این دارای ضریب قبولی بالایی است، به طوری که ۸۱.۴٪ از دانش آموزان ۴ یا بالاتر دریافت می‌کنند.

Exam board content بورد امتحانی چیست؟
 شاید از خود بپرسید معلمین براساس چه منابعی تدریس میکنند و مواد امتحانی از چه منابعی تامین میشوند؟در حال حاضر چهار بورد امتحانی در بریتانیا وجود دارد که معروفترین و پراستفاده‌ترین آنها که مقاطع GCSEs و A-levels را  پوشش دهند شامل :

• AQA
• Pearson Edexcel
• OCR 
• WJEC

بوردها خط مشی آموزشی هر مدرسه را تعیین می‌کنند که چه منابع آموزش در یک مدرسه تدریس شود. در واقع آنها محتوای آموزشی هر موضوع درسی که معلمین یک مدرسه براساس آن تدریس می‌کنند و در پایان از همان منبع امتحان می‌گیرند را مشخص می‌کنند. مدارس براساس سیاستگذاری‌های آموزشی خود این بوردها را انتخاب می‌کنند که می‌توانند متفاوت باشند. و حتی یک مدرسه می‌تواند برای موضوعات آموزشی مختلف از بوردهای امتحانی متفاوت استفاده کند. از این‌رو بهتر است از مدرسه یا معلمین خود بپرسید و بر اساس بورد مخصوص، هر درسی را مطالعه کنید.
در انگلستان معیارهایی برای ارزیابی عملکرد مدارس و تأیید صلاحیت‌ها وجود دارد که به Ofqual معروف است. Office of Qualifications اداره صلاحیت‌ها و مقررات آزمون‌ها یک اداره دولتی مستقل از وزراتخانه‌هاست که مدارک و آزمون ها را در انگلستان تنظیم می کند.

چگونه می‌دانید در چه بورد امتحانی هستید؟
اگر بورد امتحانات خود را نمی‌شناسید، می‌توانید با مدرسه تماس بگیرید، از معملین خود جویا شوید و یا از همکلاسی‌ها بپرسید. امتحانات شما نیز از همین بوردها خواهد بود و  به صورت کتاب و یا نسخه آنلاین در دسترس شما خواهد بود. از مشاور تحصیلی خود در مورد مواد امتحانی و تمرین های بیشتر کمک بگیرید. 
این بوردها مسئول ارزیابی و تعیین صلاحیت‌ها در برگزاری امتحاناتدر مدارس بریتانیا هستند و مدارک پایان تحصیلی هر درس توسط بورد مربوطه به دانش‌آموز اعطا خواهد شد. بوردهای امتحانی مسئول ارتقاء آموزشی و اعطای مدارک در طیف گسترده‌ای از موضوعات درسی هستند.